Kerst
Het werd kerst en mensen waren er druk mee, het hing gewoon in de lucht, een soort van opgewondenheid. Vloerkleden werden over de schuttingen gehangen, geboend of uitgeklopt met zo’n rieten mattenklopper die zo lekker zwiept.
Tradtioneel werden er ook heel wat varkentjes gewassen cq geslacht. Het ijselijke gegil wat zo’n varken kan produceren…. niet van de pijn hoor. Een varken gilt al heel snel. Die zaterdagochtend bleef ik toch net nog even langer in mijn bed liggen toen ze bij de overburen het varken uit zijn stal haalden. Kon ik mijn oren nog even onder de dekens houden. En onwillekeurig moeten luisteren.
Daarna de specifieke geur van het wegbranden van het haar. Wat gevolgd wordt door het boenen van het varken. Het gebeurt hier nog op de erven, je bent gerust welkom voor een slokje of een stukje oor. Er wordt wel wat gezelligs van gemaakt terwijl er ondertussen ook heel hard gewerkt wordt en echt alles krijgt een bestemming, niets wordt er weggegooid.
Varken eet je met kerst omdat het een dier is wat vooruit wroet, we moeten ten slotte het nieuwe jaar in! En kip moet je juist niet eten, want die graaft en woelt achteruit… zo kom je nooit goed het nieuwe jaar in. Ik hoop dat dit niet helemaal waar is, hoewel ik de gedachte mooit vind. Ik had net een paar hanen geslacht omdat ze gingen vechten. Ze hadden een prachtig leven gehad, maar nu met de ruzies niet meer. En ik heb er toen ook eentje opgegeten…. het was voordat ik dit idee wist. Ondertussen voel ik me gelukkig kiplekker en liggen de andere haantjes in de vriezer. Tot ergens in het nieuwe jaar.
De vrouwen waren druk met koken, met het voorbereiden van het feestmaal voor de hele familie. Zo zat Mina met allemaal pannen voor zich aan tafel. Ze was sarmale, gevulde koolbladeren, aan het maken. Vol trotst vertelde ze dat ze vorig jaar 150 sarmale gemaakt had en dat die allemaal opgegeten waren omdat ze zo lekker waren. Ik geloof haar meteen want ze kan heerlijk koken! Een paar weken eerder had ze het er al over dat ze wijn voor me had. Want als de colinde-zingers komen, dan moet je ze wat aan kunnen bieden.
Jaja, dat colinde zingen was me ook wat. Zeker nu ik er woon. Ik was er een beetje mee aan. Want mensen komen langs om colindes (Traditionele liederen) te zingen. Het idee is, dat ze voor een dichte deur gaan zingen en dat jij ze dan vervolgens binnen uitnodigd en hen wat lekkers geeft, wat fanta, koekjes. Voor de volwassenen wat wijn of tuica, het sterkere spul. Eerlijk gezegd werd ik een klein beetje chagarijnig van het idee dat ik allerlei mensen zomaar over de vloer kreeg. Het leek me maar gedoe. Eigenlijk wist ik ook niet zo goed hoe en wat ik moest. Totdat Janneke vertelde dat het de grote gastvrij-test is. Ben je zo gastvrij dat je vreemdelingen in huis laat of doe je hetzelfde als alle mensen in Bethelem deden, zeggen dat ze geen plek hadden zodat Jezus in een kribbe geboren werd.
Toen ik dit hoorde veranderde mijn idee opslag, dit is wel een heel mooi! Dus ik naar de winkel om limonda, cake en snoepjes te kopen. Ik heb dat spul nooit in huis als ik geen visite verwacht. Als ik het in huis heb eet ik het namelijk allemaal zelf op.
En ja hoor, de dag voor kerst begon het colinde zingen, dat was de dag specief voor de kinderen, de dagen erna tot aan 6 januari is het voor iedereen. Na mijn werk spoedde ik mij naar huis. Die middag kwamen er twee hele schattige meisjes zingen, ze hadden een plastic tasje bij zich voor het lekkers. Net als met Sint Maarten maar dan zonder lampion. De rest van de middag bleef het stil, maar ik was tevreden.
Op beide kerstdagen zou ik de ochtenden melken, voor mij geen enkel probleem. De rit naar het werk was namelijk prachtig, er waren geen auto’s op de weg en overal waren er versieringen met lichtjes. Dorpen hadden straten en pleinen versierd, mensen hun huizen. En alle lichtjes brandden die ochtenden. Het was een waar feest.
‘Na het werk snel naar huis. voor de colindes s Middags kwam er een groepje vrouwen zingen uit een naburig dorp. “Kom binnen, kom binnen!” riep ik verheugd om mijn gatvrijheid te kunnen tonen. Ik schonk grote glazen limonade in, waarop de vrouwen geschrokken zeiden dat een half glas genoeg was. Dikke plakken cake sneed ik. En al etend en drinkend vroeg de oudste vrouw of ik ook wat geld had. Jaja, dat ook nog, daar was ik al op voorbereid. Het sparen van de briefjes van 1 lei, daar was ik te laat mee begonnen en in de winkels waren ze ook al niet meer zodat je enkel muntgeld nog kreeg. Gelukkig was het een groepje van 5 vrouwen en een briefje van 5 lei had ik. Dat scheelde. Ik twijfelde nog of ik niet te krenterig was en ze een briefje van 10 lei moest geven. Maar toen hoorde ik op straat de volgende groep al en in een heel snel visioen zag ik al voor mij dat het nieuws zich rap verspreidde dat “die Olandesa” goed gaf. Met als gevolg dat ik overspoeld zou worden door hele groepen zingers. Dus toch snel de 5 lei gegeven. Och, de vrouw keek teleurgesteld, vroeg of ik niet meer had…. Aiai, was ik dan toch te krenterig. Maar het rumoer van de andere groep op straat deed mijn rug rechten en zeggen dat dit het was, dat ik niet meer had. Daarna is er niemand meer geweest, de cake en limonade staan nog te wachten…
Op tweede kerstdag kon ik zelf gaan zingen, vanuit de kerk gingen 2 groepen zingen. Samen met Janneke sloot ik me aan bij de preoot, de voorganger. Het zijn korte bezoekjes die we brengen, we hebben 13 huizen te gaan. In elk huis ontstaat er gezelligheid, maar ook zijn er droeve verhalen van mensen die ziek zijn, die verliezen hebben geleden dit jaar. Maar het samen-zijn doet een ieder goed, dat is te zien. Dat is mooi en daarom hoop ik volgend jaar weer colinde te gaan zingen.
Nu de laatste dagen van het jaar, ik wens jou een fijn samen-zijn met de mensen om je heen en voor het nieuwe jaar heel veel moois! Laten we er samen weer wat van maken.
